Kategorie bazy wiedzy

Prześladowanie chrześcijańskich kobiet w wybranych krajach

Prześladowanie chrześcijańskich kobiet w wybranych krajach

Rok ogromnych zmian w ludzkich zachowaniach spowodowanych pojawieniem się COVID-19, to okres wzmożonej presji na chrześcijańskie kobiety należące do mniejszości. Te obszary podatności na zagrożenia, które obserwujemy w „normalnych” czasach prześladowań, takie jak na przykład bezpieczeństwo życia domowego, kryzys COVID-19 jeszcze bardziej pogłębił.

W 2020 r. utrata pracy i brak dostępu do pomocy żywnościowej, w połączeniu z napięciami związanymi z intensywnym i długotrwałym przebywaniem w pomieszczeniach domowych, stały się czymś, czego doświadczyła większość populacji na całym świecie. Wskaźniki bezrobocia gwałtownie wzrosły. Szczególnie na widmo głodu narażeni są ci, którzy zarabiają wyłącznie na codzienne utrzymanie siebie i swojej rodziny. Gwałtowny wzrost krajowych wskaźników przemocy domowej i zabójstw honorowych świadczy o szkodliwości kryzysu COVID-19, wykraczającej poza bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia. W sytuacjach ekstremalnej przemocy w niektórych częściach Afryki Zachodniej, zwłaszcza w dobrze znanym konflikcie w północnej Nigerii, nakaz zamknięcia jest wprawdzie przestrzegany przez praworządnych obywateli, ale nie przez dżihadystów. World Watch Research (WWR) szacuje, że w czasie COVID-19 w Nigerii z rąk oportunistycznych dżihadystów zginęło więcej chrześcijańskich mężczyzn i chłopców. Podczas takich ataków często uprowadzano kobiety i dziewczynki.

W roku 2020 jednym z tematów budzących niepokój, któremu badacze i eksperci z zakresu prześladowań ze względu na płeć poświęcają szczególną uwagę, jest handel ludźmi, szczególnie handel kobietami i dziewczętami w celach wykorzystania seksualnego. Ten wyzyskujący i dehumanizujący biznes jest godny ubolewania we wszystkich jego przejawach. Jednak staje się on jeszcze bardziej złożony, gdy doda się do niego komponent religijny, a następnie potęgowany jest przez pogłębiające się ubóstwo związane z COVID-19. W marcu 2020 roku WWR donosiło o handlu chrześcijańskimi dziewczętami do Chin w krajach położonych wzdłuż granicy. Jednak w tym roku wiarygodne raporty odnotowują takie działania w co najmniej jednym kraju w każdym badanym regionie świata. Systemowa natura tych doniesień została potwierdzona w listopadzie przez grupę ekspertów ankietowanych przez Religious Liberty Partnership, z których 90% stwierdziło, że kryzys COVID-19 wpłynął na handel kobietami w ich regionie w sposób znaczący lub umiarkowanie nasilony.

Prześladowania religijne kobiet. Nigeria

Na północy Nigerii, a w coraz większym stopniu także na południu, aspekt płci w atakach i cierpieniach chrześcijańskich kobiet i dziewcząt jest nadal niezwykle istotny. Ataki Boko Haram i odłamu tej organizacji ISWAP, a także bojowników Fulani i uzbrojonych bandytów terroryzują wspólnoty chrześcijańskie. Kobiety i dziewczęta są gwałcone, zmuszane do niewolnictwa seksualnego, porywane dla okupu i zabijane. Istnieje powszechna praktyka traktowania kobiet jako gorszych od mężczyzn, zwłaszcza w rejonach wiejskich, co ułatwia ich maltretowanie.

Uprowadzenia są formą nacisku stosowaną regularnie i jako taktyka wyludniania terytoriów zdominowanych przez chrześcijan, szczególnie na północy. Najczęściej uprowadzane są chrześcijańskie dziewczęta w celu wymuszenia małżeństwa i konwersji, nawet te, które są już zamężne. Etykietka „małżeństwa” w takich sytuacjach jest używana do maskowania i obrony rzeczywistego niewolnictwa, które ma miejsce. Kiedy rodzice próbują ratować swoje dziecko, zazwyczaj spotykają się z oporem ze strony społeczeństwa, policji i sędziów, którzy twierdzą, że małżeństwo jest zgodne z prawem islamskim, a dziewczynki przyjęły islam. Oprócz „małżeństw”, dziewczynki uprowadzone przez bojowników bywają najprawdopodobniej wykorzystywane jako zamachowcy samobójcy lub bojownicy.

Obawa, że coś stanie się z ich chrześcijańskimi córkami, powoduje, że wielu chrześcijańskich rodziców wydaje je za mąż wcześnie jako rodzaj „ochrony”. To, obok prawa zezwalającego na małżeństwa nieletnich w niektórych stanach, powoduje szczególnie wysoki wskaźnik wczesnych małżeństw wśród chrześcijańskich dziewcząt. Niektórzy rodzice chrześcijańscy decydują się również na pozostawienie dziewczynek w domu, ze względu na niebezpieczeństwo związane z wysłaniem ich do szkoły. Pogłębia to zależność kobiet i dziewczynek od mężczyzn i sprzyja analfabetyzmowi, a w konsekwencji przekłada się na osłabienie ich praw. Co więcej, uprowadzenia chrześcijańskich dziewcząt, doprowadziły do tego, że rodzice wysyłają swoje córki do szkół w bezpieczniejszych stanach. Te, które pozostały w szkołach w północnych stanach, są zmuszane do noszenia mundurków zgodnych z kodeksem islamskim.

Kiedy kobieta zostaje zgwałcona, ich mężom czasem trudno jest otrząsnąć się z traumy – mogą nawet postrzegać swoją żonę jako nieczystą, zwłaszcza jeśli zaszła w ciążę; wiele domów rozpadło się z tego powodu. Kiedy dziewczynki zostają uprowadzone, na rodzinę spada głęboki smutek. Mężczyźni często uważają, że to ich wina, ponieważ niewystarczająco chronili swoje dzieci. Również same ofiary bardzo długo noszą w sobie blizny i traumę. Jak wyjaśnia jeden z ekspertów, partner Open Doors: „Ich poczucie własnej wartości jest zniszczone, mało kto wychodzi z tej traumy. Społeczność lokalna zazwyczaj nie pomaga w tej kwestii, ponieważ ofiary gwałtu są tam często piętnowane”. Wysoki wskaźnik zabójstw chrześcijańskich mężczyzn powoduje, że wiele żon i dzieci pozostających na ich utrzymaniu popada w ubóstwo lub ucieka w poszukiwaniu bezpieczeństwa.

W powszechnym mniemaniu grupy etnicznej Hausa kobiety nie powinny pracować poza domem ani zajmować się sobą. Rosnące ubóstwo może sprawić, że będą one podatne na presję ze strony sprawców przemocy i mogą popaść w różnego rodzaju problemy, starając się przetrwać. W niektórych społecznościach, gdzie wdowy są głównymi żywicielami rodziny, oprócz ogromnych strat emocjonalnych i kosztów społecznych, przemoc wobec kobiet wpływa także na dobrobyt ekonomiczny takiej grupy.

Prześladowania religijne kobiet. Kolumbia

Pomimo zaprzestania działań wojennych w Kolumbii, przypadki przemocy seksualnej wobec kobiet nadal występują na obszarach wiejskich, gdzie grupy zbrojne wykorzystują taką przemoc jako broń wojenną w celu wywołania strachu (UN Association of Australia, 25 Mar 2020). Kobiety należące do rdzennych i afrokolumbijskich grup etnicznych są w nieproporcjonalnie dużym stopniu dotknięte przemocą związaną z konfliktami między gangami i grupami etnicznymi (ONU Mujeres, Kolumbia).

W społecznościach plemiennych władze sprzeciwiają się chrześcijanom, którzy odmawiają przyjęcia ich obrzędów i zwyczajów; kobiety chrześcijańskie mogą być zmuszane do małżeństwa z niechrześcijańskim mężczyzną z plemienia lub mogą być porzucane przez mężów, oddzielane od dzieci, zastraszane i wykluczane przez własną społeczność. Naraża je to na przymusowe wysiedlenia, a w konsekwencji na działanie grup przestępczych, handel ludźmi oraz wykorzystywanie seksualne. Eksperci donoszą, że w okresie COVID-19 przymusowa prostytucja nasiliła się w niektórych regionach Kolumbii, takich jak region Bajo Cauca.

Na obszarach kontrolowanych przez przestępców partyzancka indoktrynacja dzieci dotyka również chrześcijańskie dziewczynki, ponieważ nie tylko muszą one akceptować brutalne ideologie niezgodne z ich wiarą, ale ich bezbronność sprawia, że stają się ofiarami gwałtu i molestowania seksualnego. Niektóre dziewczynki są „wykupywane” od swoich rodziców pod groźbą śmierci. Zjawisko to dotyka również rodziny chrześcijańskie, które zmuszane są siłą do oddawania swoich córek, cenionych za ich rzekomą czystość i posłuszeństwo, przywódcom karteli w celach seksualnych, a nawet w celu zawarcia małżeństwa. W innych przypadkach młoda dziewczyna może być celem uwiedzenia. Służy to zarówno zaspokojeniu seksualnych pragnień dowódców karteli, jak i ukróceniu pracy kościołów. Szczególnie narażone są dzieci przywódców kościelnych.

Nietolerancja świecka jest również siłą napędową prześladowań dotykających kobiety w Kolumbii. Kobiety stają się ofiarami przymusowej aborcji i przymusowego stosowania środków antykoncepcyjnych. Presja ta jest prowadzona bardziej agresywnie w szkołach na obszarach wiejskich, gdzie uczniowie są zmuszani do stosowania środków antykoncepcyjnych pomimo braku zgody rodziców. Ingeruje to w prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi zasadami i przekonaniami.

Eksperci krajowi zaobserwowali również negatywny wpływ COVID-19 na kobiety. W 2020 r. wzrosło bezrobocie, szczególnie w sektorze usług (FIP, 1 sierpnia 2020 r.), gdzie zazwyczaj pracują kobiety, a odsetek zgłoszeń z powodu przemocy domowej wzrósł o 162% (Observatorio Colombiano de las Mujeres). Chociaż dotyczy to kobiet wszystkich wyznań, pokazuje, w jaki sposób kryzys COVID-19 stworzył dodatkową podatność na zagrożenia, która może być wykorzystywana do prześladowań religijnych.

Działania na rzecz poprawy sytuacji chrześcijańskich kobiet

Są jednak i dobre wiadomości, które płyną z różnych części świata. Brytyjski parlamentarzysta Lord Ahmad, przed podpisaniem Deklaracji Człowieczeństwa przez Liderów Wiary i Liderów Przekonań, mówił o znaczeniu rozpoznania i zajęcia się specyficznymi trudnościami doświadczanymi przez kobiety ze społeczności mniejszości religijnych: „My (rząd brytyjski) uznajemy, że kobiety i dziewczęta z mniejszości religijnych mogą często cierpieć zarówno z powodu swojej płci, jak i wiary. Dlatego też zapewniamy, że nasze prace w zakresie polityki praw człowieka uwzględniają intersekcjonalność praw człowieka, na przykład znaczenie zajęcia się specyficznymi trudnościami doświadczanymi przez kobiety ze społeczności mniejszości religijnych.”

Na poziomie specyficznym dla danego kraju, pominięcie szariatu jako głównego źródła prawa dla tymczasowej nowej konstytucji Sudanu potencjalnie zmniejsza możliwości prześladowania mniejszości religijnych, które cierpią zarówno z powodu swojej płci, jak i wiary.

Stowarzyszenia niosące pomoc prześladowanym chrześcijanom nieustannie wzywają rządy na całym świecie do uznania zróżnicowanej, podwójnej podatności na prześladowania religijne i nierówności ze względu na płeć oraz do wprowadzenia w życie strategii mających na celu rozwiązanie tego problemu, takich jak ukierunkowana pomoc dla kobiet z mniejszości religijnych. Rządy te mają możliwość współpracy z organizacjami religijnymi i innymi podmiotami w celu zapewnienia kobietom równości wobec prawa, tak aby sprawcy przemocy wobec nich nie mogli już dłużej działać bezkarnie.

Łukasz* Wilczyński

* Imię zmienione z powodu charakteru pracy