Aktualności

Msza Wieczerzy Pańskiej – początek Triduum Paschalnego

Msza Wieczerzy Pańskiej – początek Triduum Paschalnego
Photo by Josh Applegate on Unsplash
14 kwietnia 2022 r.

Msza Wieczerzy Pańskiej – początek Triduum Paschalnego

Dziś Wielki Czwartek – to dzień, który rozpoczyna przeżywanie Triduum Paschalnego bogatego w nieoczywiste symbole i znaki. Jakie dziś będą nam towarzyszyć? Co oznaczają?

Wielki Czwartek rozpoczyna się od Mszy Krzyżma. Nie wchodzi ona jednak do uroczystości Triduum Paschalnego. Wbrew podobieństwu brzmienia, słowo to nie ma związku ze słowem „krzyż”. Msza Krzyżma to uroczysta Eucharystia pod przewodnictwem biskupa, w czasie której poświęca się oleje.

Oleje

Pierwszym symbolem Wielkiego Czwartku są oleje święcone przez biskupa podczas wspomnianej Mszy świętej. To niezwykle ważne wydarzenie tego dnia. “Krzyżmo” pochodzi od słowa “chrisma” oznaczającego “olej do namaszczeń”. W praktyce są to dokładnie te oleje, które podczas całego roku liturgicznego używane są podczas sakramentów: Chrztu, Bierzmowania i Kapłaństwa.

Tradycja namaszczania olejami pochodzi już ze Starego Testamentu, gdzie była stosowana w 3 przypadkach: przy powoływaniu proroka, króla, kapłana. Zawsze stosowano tu olej wonny – substancję drogocenną, wskazującą na wyjątkowy charakter namaszczanej osoby i jej funkcji. Rozrzutność wylania ich na kogoś wskazywała, że jest to ktoś niezwykły, bardzo wysoko postawiony. Trzy funkcje, przy których namaszczenie takim olejkiem się stosowało spotykają się w osobie Chrystusa (Namaszczonego) – Kapłana, Proroka i Króla.

Obmycie nóg

Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej następuje obrzęd obmycia nóg. Polega on na tym, że celebrans obmywa nogi dwunastu osobom. Przyjęło się, że wynika to z odgrywania roli Dwunastu Apostołów. Tymczasem okazuje się, że chodzi o to, by powtórzyć intencję Pana Jezusa – służba wobec osób niżej postawionych w hierarchii społecznej od siebie.  Nie musi to być zatem ani 12 osób, ani koniecznie mężczyzn, bowiem papież Franciszek  dopuścił do obmycia nóg kobiety.

Obmycie nóg inaczej nazywa się łacińskim słowem mandatum, co oznacza “nakaz”. Chodzi bowiem o nakaz Chrystusa, by uczniowie naśladowali go we wzajemnej służbie.

Eucharystia

Nie bez powodu Msza Wieczerzy Pańskiej jest kolejnym symbolem Wielkiego Czwartku. To właśnie w jej trakcie wspominamy dzień, podczas którego Chrystus ustanowił Eucharystię. Uroczystości mają niezwykle podniosły charakter, bowiem jest dziękczynieniem za dar Mszy świętej i ustanowienie sakramentu kapłaństwa. Stąd Eucharystia jest nieodłącznym symbolem tego dnia.

Ostania Wieczerza, którą Jezus spożywał z Apostołami, była tradycyjną ucztą paschalną, przypominającą wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej. Wszystkie gesty i słowa Jezusa, błogosławieństwo chleba i wina nawiązują do tej żydowskiej tradycji. Jednak Chrystus nadał tej uczcie nowy sens. Równocześnie nakazał apostołom: „To czyńcie na Moją pamiątkę”. Tradycja upatruje w tych słowach ustanowienie kapłaństwa, szczególne włączenie apostołów i ich następców w jedyne kapłaństwo Chrystusa.

Ciemnica

Po Mszy świętej rusza procesja do Ciemnicy. Tam rozpoczyna się adoracja Najświętszego Sakramentu. To symbol przypominający odejście Jezusa, który po Ostatniej Wieczerzy został pojmany.

Ciemnica to ozdobiona okolicznościowa kaplica bądź ołtarz, gdzie przechowywany jest Najświętszy Sakrament od Mszy świętej Wieczerzy Pańskiej aż do liturgii Wielkiego Piątku. Przygotowuje się ją we wszystkich kościołach parafialnych.

Ogród Oliwny

Ciemnica jest bezpośrednio związana z kolejnym symbolem Wielkiego Czwartku, jakim jest Ogród Oliwny. To właśnie tam uczniowie zawiedli Jezusa, gdy On tak bardzo ich potrzebował. Dlatego Kościół w tradycji przyjął, że aby wynagrodzić Chrystusowi tamtą samotność, będzie czuwał przy Nim, gdy wspominamy tamte zbawcze wydarzenia.

Jezus zwykle, gdy się modlił, szukał odosobnienia, miejsca ciszy. Jednak gdy wyszedł na Górę Oliwną, było inaczej. Potrzebował wsparcia i obecności uczniów, a zarazem przyjaciół. Kiedy Jezus ich potrzebował, oni odpływali w krainę marzeń sennych. Dlatego w Wielki Czwartek, czuwajmy przy Jezusie i nie zostawiajmy go samego w Ogrodzie Oliwnym…

Oto wszystkie symbole, jakie towarzyszą nam dziś zarówno podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej, jak i podczas wszystkich uroczystości. Dlatego nie pozwól, by umknęły twojej uwadze. Niech to Triduum Paschalne, które właśnie nadchodzi, będzie świadomie przeżytym czasem nawrócenia.

Źródło: https://stacja7.pl/triduum-paschalne/symbole-wielkiego-czwartku-jak-je-rozumiec/