Aktualności

Nadużycia w stosowaniu przesłanki eugenicznej

Nadużycia w stosowaniu przesłanki eugenicznej
Marcin Jozwiak on Unsplash
5 lutego 2021 r.

Nadużycia w stosowaniu przesłanki eugenicznej

Funkcjonowanie w polskim prawie przesłanki eugenicznej dopuszczającej aborcję prowadziło do licznych nadużyć w tym zakresie – stwierdza w przygotowanym raporcie Instytut Ordo Iuris. Zdaniem jego ekspertów, aborcję wykonywano często na podstawie podejrzenia wad, które wcale nie musiały być śmiertelne. Wady letalne, na które często powołują się przeciwnicy pełnej ochrony życia, stanowią zaledwie 0,01 proc. wszystkich schorzeń.

Audyt Instytutu powstał na podstawie danych uzyskanych z polskich szpitali. Opracował go zespół prawników pod kierownictwem dr. Filipa Furmana, dyrektora Centrum Nauk Społecznych i Bioetyki Ordo Iuris.

W latach 2017-2019 Instytut Ordo Iuris prowadził akcję wysyłania do polskich szpitali wniosków o udostępnienie informacji publicznej na podstawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, dotyczącej liczby i przyczyn dokonania aborcji przeprowadzonych od 1993 r.

Nie wszystkie ze szpitali udzieliły odpowiedzi, a spośród tych, które to uczyniły, nie wszystkie odpowiedziały wyczerpująco na pytania postawione we wnioskach.

Wnioski zostały wysłane do 431 szpitali w całej Polsce, w tym 367 szpitali o I i II stopniu referencyjności oraz 64 szpitali o III stopniu referencyjności.

Szpitale I stopnia udzielają świadczeń zdrowotnych w czterech podstawowych specjalnościach medycznych, w tym położnictwa i ginekologii. Szpitale II stopnia – placówki wojewódzkie leczące w czterech podstawowych specjalnościach oraz m.in. z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii oraz patologii ciąży i noworodka. III stopień to szpitale kliniczne państwowych uczelni medycznych lub państwowej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą.

Spośród 367 szpitali o I i II stopniu referencyjności tylko 74 (20,16%) przyznały, że w latach 1993-2017 dokonywano w nich zabiegów przerwania ciąży na podstawie art. 4a ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny. Łącznie w 74 szpitalach dokonano 956 aborcji (średnia 13,46 aborcji na szpital). Ponad 50% wszystkich aborcji zostało przeprowadzonych w zaledwie 7 szpitalach.

Spośród 64 szpitali o III stopniu referencyjności 27 (42,19%) przyznało, że w latach 1993-2017 dokonywano w nich zabiegów przerwania ciąży. Łącznie w 27 szpitalach dokonano 4951 aborcji (średnia 183,37 aborcji na szpital). Ponad 50% wszystkich aborcji zostało przeprowadzonych w zaledwie 3 ośrodkach (1404, 912 i 575 aborcji).

Raport przypomina, że aborcja z przyczyn eugenicznych stanowi 95 proc. wszystkich sytuacji uśmiercenia dziecka nienarodzonego w Polsce. Stwierdzanie, co jest wadą ciężką, leżało do tej pory w gestii lekarzy. Było to ryzykowne, szczególnie w przypadku wad somatycznych, znacznie rzadszych niż genetyczne.

Samo określenie „ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia” – czytamy w sprawozdaniu – nie jest sformułowaniem w pełni jednoznacznym, gdyż nie precyzuje jakie wady w rozumieniu ustawy mają być „ciężkie”, a jakie „lekkie”, co z kolei stwarza ryzyko klasyfikowania przez lekarzy jako przesłankę do aborcji lżejszych wad i upośledzeń.

Ponadto na równi stawia się choroby letalne z tymi, które nie niosą ze sobą ryzyka rychłego zgonu, a mogą być zaledwie przyczyną niepełnosprawności, czy też mogą podlegać leczeniu na etapie prenatalnym.

„Bezpośrednim skutkiem takiego formułowania norm jest dehumanizacja nie tylko ludzi cierpiących na śmiertelne choroby, ale też tych upośledzonych i z niepełnosprawnościami – nie zawsze znacznymi” – piszą eksperci prawni Instytutu Ordo Iuris.

Nie bez znaczenia jest też fakt, że decyzja o przerwaniu ciąży uzależniona jest od wyników badań prenatalnych lub innych, bliżej nieokreślonych przesłanek medycznych – nie dają one bowiem pewności co do występowania poważnych wad u dziecka, a diagnozy mogą okazać się błędne.

Najczęstszymi wadami wrodzonymi są wady układu moczowego lub wady rozwojowe serca. Z kolei wady letalne stanowią jedynie 0,01 proc. wszystkich schorzeń. Natomiast dokonywanie aborcji na podstawie „dużego prawdopodobieństwa” choroby w wielu przypadkach mogło skutkować śmiercią zdrowego dziecka – donosi raport Ordo Iuris.

Źródło: https://www.niedziela.pl