Kategorie bazy wiedzy

Nowa lista Open Doors opublikowana – rosną obawy o bezpieczeństwo chrześcijan w Afryce

Niezależna organizacja Open Doors, która zajmuje się sytuacją chrześcijan na świecie, po raz kolejny opublikowała listę 50 państw, gdzie wierzącym żyje się najgorzej, co jest pokłosiem rosnącej liczby aktów przemocy i innych czynów noszących znamiona prześladowań religijnych. Niestety, po raz kolejny Afryka oraz Azja Południowa przodują na tej liście.

Ranking „World Watch List 2022” to niechlubna lista państw, gdzie chrześcijaństwo styka się z najgroźniejszymi i najbardziej ekstremalnymi aktami przemocy i prześladowań. Po raz kolejny sytuacja na kontynencie afrykańskim musi wzbudzać zaniepokojenie. Porównując bieżącą i zeszłoroczną listę można zaobserwować fakt, że niektóre kraje zostały na szczęście usunięte. W 2021 r. niechlubne miejsce 49 miała Kenia, a 50 Komory. Na bieżącej liście tych państw nie ma, ale pojawił się Niger. Jest to niewątpliwie pokłosie wzrostu aktywności zachodnioafrykańskich ekstremistów, z którymi władze centralne nie mogą sobie poradzić. Tym samym, Afryka Zachodnia staje się groźna dla wszystkich chrześcijan. W pierwszej dziesiątce listy są takie afrykańskie kraje jak: Somalia (miejsce 3); Libia (miejsce 4); Erytrea (miejsce 6) oraz Nigeria (miejsce 7).

Globalne dane Open Doors są niestety bardzo niepokojące. Na Ziemi, ponad 360 milionów chrześcijan odczuwa różnego rodzaju niedogodności wynikające z faktu wyznawanej wiary. Mowa jest o prześladowaniach: od drobnych aktów niechęci, po skrajne akty przemocy, z morderstwem na czele. Zdecydowana większość cierpiących osób za wiarę styka się właśnie z tymi najbardziej skrajnymi aktami przemocy. Czysto statystycznie: 1 na 7 chrześcijan na świecie jest prześladowanych; 1 na 5 wyznawców wiary chrześcijańskiej w Afryce styka się z niechęcią i przemocą; w Azji ten współczynnik sięga poziomu 2 na 5.

Według danych za 2021 r., aż 5898 chrześcijan zostało zamordowanych za wiarę (przypadki w pełni potwierdzone z imienia i nazwiska). Około 5110 kościołów zostało zaatakowanych, a 6175 wyznawców jest wciąż przetrzymywanych bez procesu czy postawienia jakichkolwiek zarzutów (tylko potwierdzone przypadki). Wzrosty w porównaniu z poprzednim rokiem, w każdej kategorii są co najmniej kilkunastoprocentowe.

Zauważa się również nowe zjawisko: porwania. Dla okupu, niewolnictwa (w tym seksualnego) czy dla celu „zamordowania w późniejszym terminie”. Sporadycznie zdarzały się w różnych państwach, ale 2021 r. ukazał nową falę zjawiska i ponad stuprocentowy wzrost liczby tego typu przypadków.

Raporty różnych organizacji kościelnych i pozarządowych nie dają złudzeń, by tenże trend się odwrócił lub zatrzymał. Jest wręcz przeciwnie. Wzmaga się przemoc i prześladowania wobec chrześcijan. Jest to widoczne zwłaszcza w Afryce i Azji. Co więcej, widzi się korelację między pandemią koronawirusa/COVID-19, polityką władz państwowych w celu powstrzymania choroby a prześladowaniami.

Obostrzenia, załamanie linii transportowych oraz niedobory podstawowych produktów to wszystko wykazało słabość struktur państwowych oraz wzmogło niechęć do mniejszości chrześcijańskich, zwłaszcza w tych społecznościach, gdzie dominują inne wspólnoty religijne. Poziom dyskryminacji na świecie się zaostrzył. Rok 2021 był niestety punktem zwrotnym i wskazał nowe sfery, gdzie prześladowania religijne mogły uaktywnić się ze wzmożoną siłą.

Charakterystyczne jest to, że na czele rankingu prześladowań są kraje muzułmańskie. To właśnie w państwach, gdzie islam jest religią dominującą, zdarzają się najliczniej przypadki dyskryminacji i prześladowań. Głównie akty te są skierowane przeciwko chrześcijanom, jak również ofiarami nierzadko padają umiarkowani muzułmanie. W 2021 r. na czoło list wysunął się Afganistan, gdzie władzę przejęli ponownie Talibowie. Tym samym, po dwóch dekadach zdetronizowany został komunistyczny reżim w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej KRL-D, zwanej potocznie Koreą Północną.

Należy również podkreślić w tym miejscu, rosnącą przemoc oraz destabilizujący wpływ na region Afryki Zachodniej ze strony nigeryjskich ekstremistów. Nigeria nie tylko awansowała w niechlubnym rankingu Open Doors, ale zdecydowana większość zamordowanych chrześcijan jest właśnie z tego kraju. Mordowanie, porywanie i gwałcenie to nie jedyne akty przemocy, z którymi wyznawcy wspomnianej religii się stykają.

Co więcej, nigeryjski kryzys ma wielopłaszczyznowy charakter. Na rosnący islamski fundamentalizm, czego symbolem jest organizacja terrorystyczna Boko Haram, mająca powiązania z Państwem Islamskim oraz Al-Kaidą, nałożyły się międzyetniczne animozje. Muzułmanie z ludu pasterskiego Fulani, ścierają się z głównie rolniczymi ludami chrześcijańskimi, w walce o dostęp do ziemi i wody, nierzadko sięgając po metody, które śmiało możemy nazwać terrorystycznymi. Natomiast władze państwowe nie radzą sobie z opanowaniem sytuacji, co skutkowało pojawieniem się wielu grup przestępczych chcących wykorzystać panujący chaos.

Nigeria to najsilniejsze państwo w regionie zachodnioafrykańskim. Niestabilność wpływa na cały region, a grupy przestępcze i terrorystyczne niejednokrotnie dokonywały „eksportu” terroru i chaosu na kraje sąsiednie. Afryka Zachodnia stała się jednym z najmniej sprzyjających środowisk do życia dla chrześcijan.

Nie możemy też zapominać o takich afrykańskich zjawiskach, które w dobie pandemii się nasiliły, jak zapędy autorytarne niektórych przywódców, „epidemia zamachów stanu” (w 2021 r. miało miejsce kilka udanych) czy dążenie władz do kontroli informacji i opozycji. Co ciekawe, niektóre reżimy podjęły działania, aby jeszcze bardziej kontrolować i nadzorować mniejszościowe społeczności chrześcijańskie. Nierzadko próbowano przerzucić ciężar winy na ofiary przemocy, sugerując konieczność ich przesiedlenia. Pomoc nierzadko wysyłana była z opóźnieniem, a dostęp do opieki medycznej ograniczony, co okazało się bardzo niekorzystne w dobie pandemii.

Gros miejsc kultu zostało zamkniętych, wprowadzano przepisy uniemożliwiające funkcjonowanie chrześcijańskich kościołów w pobliżu muzułmańskich przybytków służących modlitwie, nawet działalność cmentarzy była ograniczana. W swoim czasie mówiono o „uprzejmym prześladowaniu” ze strony niektórych rządów, które wolały „przymykać oczy” na akty przemocy wobec chrześcijańskich mniejszości, byle tylko nie zrażać do siebie muzułmańskiej większości.

W 2021 r. odnotowano 84 miliony wewnętrznych przesiedleńców oraz 26 milionów uchodźców. Większość spośród tych osób to chrześcijanie, którzy z obawy o własne rodziny i życie musieli uciekać przed aktami przemocy, która rozwinęła się na obszarze afrykańskiego Sahelu. Wśród państw tego obszaru dominuje niestety Nigeria. W Azji takim krajem, z którego masowo uciekają chrześcijanie jest Związek Mjanmy. Liczby mówią o setkach tysięcy.

Na uwagę niestety zasługuje również tragiczny los chrześcijanek. Wiele z nich ukrywa swoją prawdziwą wiarę ze strachu o los własny i dzieci. Odnotowano kilka tysięcy przypadków, gdzie bywały one zmuszane do małżeństw i zmiany wiary. Również narażone są na gwałty i porwania w celu chociażby sprzedania jako przykładowo seksualne niewolnice walczących w dżihadzie bojowników.

Obok Nigerii, również w Burkina Faso uwidacznia się szybki wzrost liczby przypadków dyskryminacji i prześladowań. Organizacje fundamentalistyczne w całym Sahelu zyskują na popularności. W Burkina Faso sytuacja stawała się szybko niepokojąca. W konsekwencji, w 2021 r. większość kościołów została zamknięta, a spotkania religijne odbywają się obecnie w pełnej tajemnicy. Do częstych aktów antychrześcijańskich należy zaliczyć zamachy bombowe, zabójstwa, porwania, podpalenia budynków, a także celowe fizyczne napaści na religijnych liderów czy miejsca kultu. Fundamentaliści islamscy nierzadko wykorzystują międzyetniczne animozje, co podkreślają władze państwa, do tego, aby dowodzić, że w danym kraju nie ma religijnej przemocy i tym samym nie udzielać chrześcijanom pomocy.

W połowie lutego świat obiegła informacja z Nigerii. Pastor lokalnego kościoła chrześcijańskiego, Shuaibu Yohanna, w związku z rosnącym zagrożeniem ze strony islamskich fundamentalistów podjął decyzję o ewakuacji dzieci ze szkoły, którą sam założył. Szkoła znajdowała się w niewielkiej wiosce, w stanie Kano, na terenie którym od lat toczy się powstanie ekstremistów dążących do zbudowania własnego kalifatu. W trakcie ewakuacji zostali zaatakowani. Pastora zamordowano maczetami na oczach przerażonych dzieci.

W grudniu 2021 r. ekstremiści nigeryjscy wysłali oficjalny list, w którym nakazano chrześcijanom zamknięcie wszystkich kościołów i zaprzestanie kultu. W przeciwnym wypadku mieli zostać dotknięci „okrutnymi atakami”. Od początku rebelii ekstremistów, duchowi liderzy chrześcijańskich społeczności byli celem wielu ataków. Niestety władze nie czynią żadnych starań, aby wzmocnić poziom poczucia bezpieczeństwa.

Wielu analityków zwraca uwagę na fakt, że podobne akty przemocy i dyskryminacji w krajach traktowanych jako „Zachód” byłyby nie do pomyślenia. Natomiast w takich państwach jak Nigeria, jest to nie tylko codzienność, ale akty, nad którymi wręcz nikt się nie zastanawia jak przeciwdziałać.

Celem winno być zatem uzmysłowienie światu, z jakimi tragediami społeczności chrześcijańskie się stykają. Natomiast, gdy uzmysłowimy sobie, że wszyscy jesteśmy równoprawnymi obywatelami świata, a każde życie jest bezcenne, zaczniemy bardziej naciskać na decydentów, aby wzięli w ochronę najsłabszych.

dr Krystian Chołaszczyński

Literatura:

World Watch List 2022, https://www.opendoors.org/en-US/persecution/countries/ [dostęp 17.02.2022]

L, Zengarini, Persecution against Christians on the rise worldwide, 20.01.2022, https://www.vaticannews.va/en/church/news/2022-01/persecution-against-christians-on-the-rise-worldwide.html [dostęp 17.02.2022]

West Africa, Sahel Listed as 2022 Persecution Hotspots, 06.01.2022, https://www.persecution.org/2022/01/06/west-africa-sahel-listed-2022-persecution-hotspots/  [dostęp 17.02.2022]

J. Wootten, Explainer: Open Doors releases World Watch List 2022 showing top areas of Christian persecution, 31.01.2022, https://erlc.com/resource-library/articles/explainer-open-doors-releases-world-watch-list-2022-showing-top-areas-of-christian-persecution/ [dostęp 17.02.2022]

Nigerian Pastor Hacked to Death While Rescuing Schoolchildren, 12.02.2022, https://www.persecution.org/2022/02/12/nigerian-pastor-hacked-death-rescuing-schoolchildren/ [dostęp 17.02.2022]